Haftanın Tablosu, Merode Triptiği, Robert Campin, 1427-32

Bu haftanın tablosunda Robert Campin’in atölyesinin; Müjde, Aziz Joseph ve iki bağışçıyı tasvir eden üç panelli eseri Merode Triptiği* bulunmaktadır. 

Robert Campin, Merode Triptiği, 1427-32, The Cloisters, New York

Orta Çağ ve Rönesans sanatında ortak bir tema olan Müjde’de, 1420’li yılların tipik kuzey Avrupa burjuvası mekânında, Cebrail’in, Hz. Meryem’e Tanrı tarafından çocuğunun annesi olarak seçildiğini söylemek için göründüğü an tasvir edilir. Triptik, Gretgin Scrinmechers ile evlenmiş olan Pieter Engelbrecht tarafından sipariş edilmiştir. Karı kocanın her ikisi de varlıklı ailelerden gelmektedir.

Dini bir alan yerine hali vakti yerinde olarak betimlenen ev, son derece ayrıntılıdır ve resme zekice konumlandırılmış sembolizm ile doludur. Hz. Meryem’in saflık ve temizliğini simgeleyen objeler: Floransa usulü mayolika vazosu içindeki zambaklar, elleri arasındaki beyaz kumaş ve hatta arkada kameriye içinde asılı duran çaydanlık. Ayrıca vazoda bulunan üç adet zambak Kutsal Üçleme’ye atıfta bulunuyor olabilir. Masanın ve şömine rafının üzerindeki mumlar henüz söndürülmüş ve odanın içi ilahi bir ışıkla aydınlanmıştır.

Robert Campin, Merode Triptiği, 1427-32, The Cloisters, New York, detay

İki yuvarlak pencerenin yanına bakarsak küçük bir çocuğun tuttuğu küçük uçan bir haç görebiliriz. Bu figür Meryem’e gelen Kutsal Ruh’u temsil etmektedir. Benzer sahnelerde genellikle güvercin olarak gösterilen Kutsal Ruh, burada izleyici için benzersiz bir şaşırtmadır. Ahşap haç taşıyan küçük çocuk, Meryem’in bakire gebeliğine ve sonrasında gerçekleşecek olan İsa’nın çarmıhta ölümüne atıfta bulunarak bir ışık demeti içinden aşağı doğru süzülmektedir.

Robert Campin, Merode Triptiği, 1427-32, The Cloisters, New York, detay

Sunağın sağ tarafındaki sahne, marangoz dükkanında çalışan Aziz Joseph’i (Meryem’in kocası) gösterir. Biri çalışma masasında diğeri de pencere kenarında duran fare kapanlarını yapmaktadır. Aziz Joseph, bitişik odada gerçekleşmekte olan mucizeden habersizdir. Pek çok insan ressamın, Aziz Augustine tarafından yazılmış olan bir satıra atıfta bulunduğunu düşünüyor. Aziz Augustine’in yazmış olduğu bu satırda Aziz Joseph, İsa’nın gelişi sırasında Şeytan için fare kapanı kuruyordur.

Bağışçılar ise triptiğin sol panelinde gözükmektedir. Orta panelin pencerelerinde gösterilen armalara dayanarak bilim insanları, onları Ingelbrecht ailesi olarak tanımladılar. 15. yüzyıl Hollanda’sında büyüyen orta sınıf sanat eserleri sipariş etmek için para harcamaya başladı. Ingelbrecht’ler muhtemelen bu kategoriye giriyor. Triptik, bir kilise sunağı için çok küçük olduğundan muhtemelen evlerinde kullanmak üzere sipariş etmişlerdir. Merode ismi ise eserin bir sonraki sahibinden gelmektedir.

Robert Campin, Merode Triptiği, 1427-32, The Cloisters, New York, detay

Sanatçı Robert Campin, Belçika’nın Tournai şehrinde başarılı bir atölye işletmiştir. Döneminin diğer birçok Kuzey Avrupalı ressamı gibi, Orta Çağ’da en popüler olan sulu boya yerine yağlı boya ile çalıştı. Yağlı boya ile Merode Triptiği’ndeki bütün dikkat çekici özellikleri yakalayan ressam eserini, daha parlak renkler, pürüzsüz yüzey, ışık, gölge, detay ve formların sofistike modellemesi ile gözler önüne sunmuştur. Hâlâ bazı belirgin Orta Çağ unsurlarına sahip olsa da, Merode Triptiği‘ni yağlı boyayı böylesine muhteşem bir etki için kullanan Rönesans resimlerinin atası olarak düşünebiliriz.

*Triptik, yan yana ve birbiriyle ilişkili üç resmin oluşturduğu pano şeklindeki hareketli grup resimlerdir. Üç parça halindeki bu resimlerin ortada olanı daha büyüktür; yan tarafında bulunan ve ortadakinin yarı boyutunda olan diğer iki pano ise gerektiğinde ortadaki panonun üzerine kapanacak şekilde tasarlanmıştır.
Kaynakça:
-https://www.dailyartmagazine.com/merode-altarpiece/
-De Rynck, Patrick, Resim Nasıl Okunur: Eski Ustalardan Dersler, HAYALPEREST YAYINEVİ, 2020

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir