Haftanın Tablosu: Rhone Üzerinde Yıldızlı Gece, Vincent van Gogh, 1888

Van Gogh Arles’a geldiğinden beri, sürekli olarak “gece izlenimleri”nin temsili ile meşgul oldu. Nisan 1888’de kardeşi Theo’ya şöyle yazdı: “Selvi ağaçlarıyla birlikte veya belki de olgun buğday tarlasının üzerinde yıldızlı bir geceye ihtiyacım var.” Haziran ayındaysa ressam Emile Bernard’a içini döktü: ” Beni rahatsız etmekte olan bu resmi, Yıldızlı Gökyüzü’nü artık ne zaman boyayacağım?”

Vincent van Gogh, Rhone Üzerinde Yıldızlı Gece, 1888

Rhone Üzerinde Yıldızlı Gece (Eylül 1888), aynı ay içinde gece vaktindeki gökyüzünü ve yıldızları temelde sembolik elementler olarak birleştiren üç tablodan biriydi. Ayrıca Van Gogh Kafe Terasta Gece’yi ve belki de üçü arasında en sembolik tablo olan arkadaşı Eugene Boch’un portresini yaptı.

Rhone Üzerinde Yıldızlı Gece, van Gogh’un o sırada kiraladığı Place Lamartine’deki Sarı Ev’den yalnızca bir iki dakikalık yürüme mesafesinde olan nehir kıyısında bir yerde resmedildi. Gece vaktinde gökyüzü ve geceleri ışığın etkileri, Saint-Rémy ve Yıldızlı Gece de dahil olmak üzere daha sonraki ünlü tablolarından bazılarına konu oldu.

Geceleri resim yapmanın zorluğu Van Gogh’un ilgisini çekerdi. “Rhone Üzerinde Yıldızlı Gece” için seçtiği bakış açısı, Arles’daki gaz lambalarının Rhone’un parıldayan mavi suyuna yansımalarını yakalamasına izin verdi.

Ön planda, iki sevgili nehrin kıyısında dolaşıyor. Burada yıldızlar, karanlık, mavi ve kadifemsi gökyüzünden yayılan bir ışıltı ile parlıyor. Rhone evlerinin kıyıları boyunca, suya yansıyan ve resmin gizemli atmosferine katkıda bulunan bir ışık yayılıyor.

Rhone Üzerinde Yıldızlı Gece’nin bir fotoğrafı, Orsay Müzesi

Renkleri tasvir etmek van Gogh için büyük önem taşıyordu. Kardeşi Theo Van Gogh’a yazdığı mektuplarda, resimlerindeki nesneleri sıkça renk açısından tarif ediyordu. Rhone Üzerinde Yıldızlı Gece dahil, gece resimleri, gökyüzünün parlak renklerini ve bu dönem için yeni olan yapay aydınlatmayı yakalamaya verdiği önemi vurgulamaktadır. Burada, her şey gökyüzündeki doğal ışıkların ışıltılı huzurunun altında uzanıyor.

Sudaki ışıltılı yıldızlar ve dalgalı yansımalar romantik tatlar arayanlara daha iyi hitap edemezdi. Aslında, bu gece sahnesine sonsuz karanlığın hareket eden bir versiyonu eklendi, van Gogh’un bir mektubunda tarif ettiği bir deneyim şöyle:

“Geceleri ıssız sahil boyunca yürüyüşe çıktım. Neşeli değildi, üzücü değildi – güzeldi.”

Mektuplarında, güzellik kelimesini fazlasıyla vurguladığı tek yer budur – coşkusunu anlık bir samimiyetten daha derin bir şey olarak görmek için yeterli bir sebep. Van Gogh, tüm romantik kaynaklara dayanarak pozitivistlerin yıldızları bilimsel ve banal olarak bilinenler alemindeki nesneler olarak görme girişimlerine itiraz ediyordu. Bu girişimdeki derin nefret, dini dürtülerinin bir kez daha ortaya çıkması şeklinde yorumlanabilir:

“Zor bir şey yapmak bana iyi geliyor. Ama bu hiçbir şekilde dine büyük bir ihtiyaç duyduğum gerçeğini değiştirmez; sonra geceleri dışarı çıkıp yıldızları çiziyorum, ve her zaman hayat dolu ve arkadaş canlısı bir grupla böyle bir resim hayal ediyorum.”

Başyapıt Hakkında Bilmediğiniz 10 Şey

1. “Rhone Üzerinde Yıldızlı Gece” Paris’teki 1889 Society des Independents sergisinin bir parçasıydı ve ölümünden önce halka açık olarak gösterilen birkaç van Gogh eserinden biriydi.

2. Van Gogh, Yıldızlı Gece tablosunu yapacağı yer olan Saint-Remy’deki akıl hastanesine girmeden önce Eylül 1888’de Arles’dayken tabloyu tamamladı.

3. Yıldızlı Gece ve Kafe Terasta Gece’nin aksine, “Rhone Üzerinde Yıldızlı Gece”de Büyük Ayı takımyıldızı gökyüzüne yanlış yerleştirilmişti.

4. Arles’da gaz lambaları ve nehirdeki yansımaları resmen yeni bir fenomendi. Paris ise sadece 1853’ten beri gece aydınlatılıyordu.

5. Tablodaki kalın fırça darbeleri ve dokusu, van Gogh’un modern eleştirmeni Georges Lecomte tarafından “vahşi bir koyu renk boya kullanımı” olarak tanımlandı.

6. “Rhone Üzerinde Yıldızlı Gece”, Amsterdam’daki Buffa Galerisi tarafından satın alınana dek 1922 yılına kadar Hollanda’daki özel sahiplerinde kaldı. 1975’ten beri Paris’teki Orsay Müzesi’nde bulunuyor.

7. Van Gogh’un açık hava resimlerini yapmak için şövale kurduğu yerler şimdi Arles’daki Van Gogh Turu’nun bir parçası.

Van Gogh’un şövalesini kurduğu yer, Nehir Kıyısı

8. 2015 yılında van Gogh’un “Rhone Üzerinde Yıldızlı Gece”si, Edvard Munch’ın “Yıldızlı Gecesi” nin yanında sergilendi. Her ikisi de gece vaktinde bir gökyüzüne ve bir çift sevgiliye sahiptir, ancak stilistik olarak oldukça farklıdırlar.

9. Van Gogh, “Rhone Üzerinde Yıldızlı Gece”de tamamlayıcı renkler olarak mavi ve sarı kullanarak, doğal manzaradaki sertlikleri gösteren ışıkların parlaklığını arttırır.

10. Tablodaki mavi ve sarı tonlar sıcaklık açısından da birbirini tamamlar. Van Gogh maviye karşılık sarı rengi yanına koyarak ışıkların sıcaklığının soğuk suya nasıl yandığını uygun bir şekilde aktarır.

Kaynak: https://www.vincentvangogh.org/starry-night-over-the-rhone.jsp

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir