Vincent van Gogh denince akla gelen iki şey vardır. İlki ardı gelmeyen yaratıcılığıdır ki on yılda 2.100 kadar sanat eseri ortaya koyması bu yönünün kanıtıdır. İkincisi ise zihinsel sağlığı ile verdiği savaştır. Meşhur kulak kesme vakası, bir yıl boyunca kaldığı Saint Remy Akıl Hastanesi’ne kabulünü hızlandırmıştır. Orada kaldığı sürede en ünlü eserlerinden olan Yıldızlı Gece’yi resmetmiştir. Bunun yanı sıra kendini başka bir işe de adamıştır: Kış ayı geldi mi insan model bulmak zor olduğundan dolayı, aralarında Eugene Delacroix ve Francois Millet’nin de olduğu, en sevdiği sanatçıların eserlerini kopyalayalamakla meşgul etmiştir kendini. Van Gogh’un kopyaları, hayatının akıl hastanesi döneminin mahsulüdür ancak Arles ve Paris’te geçirdiği zamanlardan da eserler mevcuttur. İşte sizin için derlediğimiz Van Gogh’un kopyaları!
Çeviren: Beyza Şimşek
İYİ SAMİRİYELİ (DELACROIX)
Eugune Delacroix’in imzasını taşıyan İyi Samiriyeli, Van Gogh tarafından Mayıs 1890 civarında yeniden resmedilmiştir. Resim, muhtemelen bir baskıdan kopyalandığı için aynalanmıştır, yani sağ taraf aslında sol, sol taraf aslında sağdır. Van Gogh, karakteristik fırça darbeleriyle küçük ve enerjik vuruşlar yaparak romantik tabloya yeni bir hava katmıştır. Seçilen renkler de orijinalinden farklılık gösterir, Delacroix’in sıcak kahverengileri ve kırmızıları yerine Hollandalı sanatçı daha kasvetli sarılar ve maviler kullanmayı tercih etmiştir. Bu resmin ilham kaynağı İncil’de bahsi geçen bir olaydır. Olay, yol kenarında yatan yaralı bir adamı anlatır. İki adam, ona yardım etmeden yanından yürüyüp gider. Samiriyeli bir adam yaklaşır ve ona yardım etmek için durur (İyi Samiriyeli). Van Gogh, Delacroix’in Pieta adlı eserinin de bir kopyasını yapmıştır.
MAHKÛM ÇEMBERİ (DORE)
Bu resimde mahkûmlar, avluda daire şeklinde yürüyor ve egzersiz yapıyorlar. Sağ kısımdaki gardiyanların gözü mahkûmların üzerinde. Mahkûmlar kendi düşünceleriyle meşgul görünüyor, biri hariç. Kafasını kaldıran ve bakışlarını size doğru yönelten sanatçıdan başkası değil. Sanatçının kızıl saçları, soğuk tonlarla bezenmiş resme bir soluk katıyor. Van Gogh bu kopyayı Gustave Dore’un gravürünü çalıştıktan sonra yapmıştır. Resim Şubat 1890’da Newgate Hapishanesine ait bir manzarayı gösterir. Resmin mavi ve yeşil tonları, tutukluların depresif ruh halini taşır. Ve ufku tamamen gizleyen yüksek hapishane duvarları, klostrofobiyi yansıtan bir sanat eseri meydana getirir.
ÖĞLE UYKUSU (MILLET)
Van Gogh, realist ressam Francois Millet’in çalışmalarına karşın derin bir hayranlık besliyordu, buna ithafen birkaç resminin kopyasını yapmıştır. Fransız sanatçının köylülerin gerçek yaşamını tasvir etme isteğini kendisinin sanatçı ruhuna eş bir yaklaşım olarak görmüştür. Öğle Uykusu eserinde Van Gogh, Millet’in pastel eserini yeniden yorumluyor. Marka fırçalarla köylülerin taşıdığı mavi-mor tonlarına tezat oluşturan samanın sarılarını ve turuncularını kullanarak resme bambaşka bir soluk getiriyor.
TOHUM EKEN ÇİFTÇİ (MILLET)
Van Gogh’un kopyaları arasında Millet’in başka bir eseridir. Van Gogh, bu esere takıntılı denebilecek kadar düşündü olduğu için birkaç kopyasını yapmıştır. İlk başta resmin birebir kopyalarını çıkardı. Ancak Haziran 1888’de Arles’teyken çiftçi figürüne kendi yorumunu katmaya karar verdi. Resmin bu versiyonu tamamıyla Van Gogh’a aittir. Aslında kullanılan gri ve kahverengilerden uzaklaşarak canlı sarılar ve menekşe tonları kullanmıştır. Sonsuz yaşam kaynağı olan güneş, tuvalin odak noktasında yer alır. Tuvalin arkasında yetişmiş mahsulleri görebiliriz, bu da yaşam döngüsüne dair bir atıftır. Birkaç ay sonra, Kasım 1888’de Van Gogh, başka bir çiftçi resmi yaptı lakin bu defasında Millet’in eserlerini referans almak yerine kendi ilham perilerine kulak verdi.
LAZARUS’UN DİRİLİŞİ (REMBRANDT)
Van Gogh’un önem verdiği sanatçılar arasında yer alan bir diğer isim ise Rembrandt van Rjin’dir (1606-1669). Mayıs 1890’da Saint Remy’deyken Hollandalı usta sanatçının eseri olan Lazarus’un Dirilişi’nin bir kopyasını yaptı. Bu orijinal tablonun birebir kopyası değildir, ilginçtir ki İsa, bu kopyada merkez figür olarak yer almaz. Eserin ana teması, Lazarus ve kız kardeşlerinin parçası olduğu ızdıraptır. Kopyadaki Lazarus kırmızı sakallıdır, belki de Van Gogh’un acılarına dair bir referans olabilir. İki kadın model ise Arles’ten tanıdıkları olan Madame Roulin ve Madame Ginoux’tan başkası değildir. Ayrıca Van Gogh, kendi resmettiği buğday tarlalarından birini arka plana yerleştirerek resimde değişiklik yapmıştır.
JAPON BASKILARI
Van Gogh 15 Temmuz 1888’de kardeşi Theo’ya yazdığı bir mektupta ‘’Bütün eserlerim belli bir boyutta Japon sanatına dayanıyor.’’ demiştir. Sanatçı; Japon baskılarını, Paris’te bulunduğu dönemde keşfetmiştir ve bu baskıların çalışmaları üzerinde muazzam bir etkisi olmuştur. Minimalist kompozisyonlara, parlak renklere, doğrusal perspektifin yokluğuna ve olağan dışı bakış açılarına hayranlık duymuştur. Van Gogh’un kopyaladığı bütün sanat eserleri arasında onu en çok etkileyen, Japon baskılarına dair olan çalışmalarıdır. Kendi özgün tarzını yaratmak adına yukarıda bahsi geçen tüm unsurları Batı sanatıyla harmanlamıştır.
Van Gogh; Atakede’ki Akşam Yağmuru, Büyük Köprü ve Hiroshige tarafından yapılan Kameido Erik Parkı gibi baskıların kopyalarını yaptı ve egzotik bir hava katmak adına farklı baskılardaki öğeleri bir arada kullandı.
Van Gogh’un kopyaladığı eserleri incelediğimizde gerçek bir sanatçının izlerine rastlarız. Van Gogh’un kopyaları, sanatçının sesini koruyor ve orijinallari tarafından bozguna uğratılmıyor. Özellikle Paris’te ve Arles’teyken kopyaladığı eserler, Tohum Eken Çiftçi gibi, daha sakin bir aura taşır. Saint Remy’de kaldığı süreçte ortaya koyduğu eserler, ağırlıklı olarak acı çekmeye odaklanırken alt metinde hastanede içinde bulunduğu depresif ruh halini ve zihinsel mücadelelerini yansıtmaktadır.
