Floransalı sanatçı Sandro Botticelli’nin itibarı, İtalyan Rönesansı’na yaptığı katkılardan gelmektedir. Sanatçı, 15. yüzyılın en üretken ressamlarından biri olarak kabul edilmektedir. Baharın alegorik bir kutlaması olan Primavera da dahil olmak üzere, konusu mitoloji olan büyük ölçekli resimleriyle tanınır.
Primavera, Erken Rönesans çalışmalarının en önemlilerinden birisidir. Floransa’nın ünlü Uffizi Galerisi’nde bulunan eser; klasik sembolizmi, ayrıntılı kompozisyonu ve detaylara gösterilen hassas özeni ile seyircilerin ilgisini çekmeyi başarmaktadır. Kalıcı önemini kavrayabilmek için ilk tablonun yapıldığı dönemdeki bağlamı anlamak önemlidir.
Bağlam
Botticelli Primavera’yı 1480’li yıllarda resmetmiştir. Kaynağı tartışılmakta olup, Floransa’yı yöneten ailenin kuzeni olan Lorenzo di Pierfrancesco de’ Medici tarafından yeni gelinine hediye olarak verilmek üzere sipariş edildiği varsayılıyor. Bu dönemlerde sanat eserleri genellikle Katolik kiliseleri ve sivil binalar için yapılıyordu. Buna rağmen Primavera, Di Pierfrancesco’nun özel mülkü Villa di Castello için özel olarak yapılmıştır.
Botticelli, Sistine Şapeli’nde freskler oluşturmak için işe alındığı Roma’dan Floransa’ya geri döndükten sonra Venüs’ün Doğuşu (The Birth of Venus) ile birlikte Primavera’yı resmetmişti. Bu süre zarfında dikkatini, Roma Katolik ikonografisine çevirmeye, Yunan ve Roma mitolojisinden sahnelere yönelmeye başlamıştır.
Tarihi alegorilere olan bu hümanist ilgi, Venüs’ün Doğuşu ve Primavera -aşk ve güzellikle ilişkilendirilen Roma tanrıçası Venüs’ün başrolde olduğu iki sulu boya resmi- eserleri ile doruk noktasına ulaşmıştı.
Ana Fikir
Venüs, Primavera eserinin merkezinde öne çıkmaktadır. Tipik bir 15. yüzyıl Floransa giysisi giymiş, oğlu Cupid (aşk tanrısı) ile kavisli bir kemerin altında durmaktadır. Cupid ise yayını ve okunu karşısındaki Üç Güzellere (Zeus’un kızları; Euphrosyne, Aglaea ve Thalia) doğrultmaktadır. Mitolojide bu üç kız kardeş zevk, iffet ve güzelliği temsil etmektedir. Ancak Botticelli’nin figürlerinin kimlikleri ise net değildir.
Detay – Venüs ve Cupid
Detay – Üç Güzeller
Üç Güzel’in solunda bulunan Merkür (haberciler tanrısı), asasını küçük, gri bulutlardan oluşan bir kümeyi dürtmek için kullanmaktadır. Tanrıların habercisi olarak bilinen Merkür, imzası olarak bilinen miğferi ve kanatlı sandaletleriyle resmedilmiştir.
Detay – Mercury
Eserin sağ tarafında, Zephry (batı rüzgarının Yunan tanrısı), çiçeklerle ilişkilendirilen ve bir su perisi olan Chloris’i yakalıyor. Mitolojide, sol tarafta tasvir edilen ikiliden Chloris, bahar tanrıçası Flora’ya dönüşmektedir.
Detay – Flora, Zephyr ve Chloris
Esere uygun olarak, bu bahar sahnesi büyülü bir ormanda geçmektedir. Botticelli, yaklaşık 200 çiçek türü dahil, tahminen 500 tanımlanabilir bitki türünü esere dahil etmiştir.
