Johannes Vermeer’in bu eserinde, sakin ve mahrem bir an görmekteyiz. Genç bir kadın mektup okumaya dalmış durumdadır. Kadının hamile olduğunu ve üzerindeki mavi gecelikten saatin sabah olduğunu söyleyebiliriz. Tabloda kullanılan mavi boya için gerekli olan lapis lazuli mineral pigmenti çok pahalı olduğu için o dönemdeki resimlerde mavi renk görmek oldukça nadirdi.
Mektupta ne yazdığını bilmesek de resmin kompozisyonu açıklayıcıdır. Kadının arkasındaki duvarda asılı olan Hollanda haritasından, okuduğu mektubun gezici bir eş tarafından yazıldığı şeklinde yorumlanabilir. Alternatif olarak, Hollanda Altın Çağı’nda üretilen diğer resimlerde olduğu gibi, masanın üzerinde zar zor belli olan inci kutusu, inciler bazen gösteriş sembolü anlamına geldiği için kadının bir sevgilisinin olduğu şeklinde de yorumlanabilir.
Vermeer’in çizdiği kadın resimlerinin çoğunda olduğu gibi burada da kadının yüzünde bir kabulleniş ve sakinlik vardır. Hiçbir duygu emaresi yoktur. Kadının etrafındaki alanı tanımlayan çivili deri sandalyelerle birlikte iç dizayn sadedir. Vermeer bir iç tasarım ustasıydı ve resimlerinde bazı hileler kullanırdı. Kompozisyonu iyileştirmek için onu daha da genişletirdi. Resimlerindeki dengeyi ışık ve gölge alanları ile oynayarak ayarlardı. X ışınları, duvardaki haritanın başlangıçta daha dar olduğunu gösteriyor. Ayrıca sanatçı, başlangıçta daha geniş ve kürklü bir pelerin olan ceketi daha sade bir hâle getirmiştir.
Resimlerinden bazıları Hollanda Altın Çağı’nın en büyük başarılarını elde ettiği için takdir edildiği hâlde Vermeer hakkında çok az şey bilinmektedir. Vermeer tarafından resmedildiği bilinen 35 adet eser vardır. Sanatçı, çoğunlukla evlerin iç mekânını resmetmiştir. Vermeer’in neredeyse tüm resimleri, Delft’teki evinin iki küçük odasında yapılmış gibidir. Eserlerde, mobilyalar ve aksesuarlar aynı, konumlandırmalar farklılık göstermekte ve çoğunluğu kadın olan, genellikle aynı insanların portresi yapılmakta. Ressam, Delft ve Lahey’de yaşadığı dönem boyunca tanınıyordu ama mütevazi ünü 1675 yılındaki ölümünden sonra yerini bilinmezliğe bıraktı. Gustav Friedrich Waagen ve Théophile Thoré-Bürger tarafından 19. yüzyılda yeniden keşfedilince sanat tarihinde her şey değişti.
Eğer bir Vermeer hayranıysanız, Hizmetçisi ile Mektup Yazan Kadın, Delft Manzarası, gibi diğer dikkat çekici tablolarını okumak isteyebilirsiniz.
