Art Nouveau (buraya tıklayınız) sanat akımı devrinden olan bu bina, yapıldığından bu yana harika bir görsel şölen oluşturuyor! Pertsov’un Evi, Rus klasik halk etkileriyle 20. yüzyıl mimarisinin birleştiği ilginç bir örnek.
Pertsov’un apartman evi Moskova’daki en ünlü binalardan bir tanesidir. Ev, Art Nouveau sanat akımının ve modern Rus tarzının tecessüm etmiş bir hâlidir. Uzaktan tıpkı bir masaldan fırlamış gibi fazlasıyla efsanevi ve karmaşık görünüyor fakat esasında ev oldukça mantığa dayalı bir şekilde kurgulanmış. Bu sitede bugün hâlâ var olan üç katlı sade bir bina bile evin iskeleti içinde inşa edilmiştir. Pertsov çifti, Petr ve eşi Zinaida evi öncelikli olarak kendileri için, kendi zevkleri ve ihtiyaçları doğrultusunda inşa ettiler. Evin içinde yaşayarak arazinin bir kısmını da dostlarına ve birçok sanatçıya bazen indirimli olarak bazen ise tamamen ücretsiz olarak sundular.
Peri masalı nasıl gerçekleşti?
Ev 1907’de inşa edilmiştir. Sahibi, bir demir yolu mühendisi olan Petr Pertsov, Rus hayırsever ve koleksiyoner Ivan Tsvetkov’un köşkünü gördükten sonra bu evi inşa etmeye karar vermişti. Daha sonra, Ivan evin inşası için uygun bir konum seçmiş ve Pertsov’a evi umumiyetle Rus tarzında yerleştireceğine dair söz vermişti. Pertsov zihninde beliren bu yönerge ile en iyi bina planı tasarısını bulmak için bir yarışma düzenledi. Yarışmanın ana koşulu şuydu: proje, tümüyle Moskova’nın ruhuna ve geleneğine hitap ettiği gibi mevcut her modern konforu da içermeliydi.
Viktor Vasnetsov, Vasily Polenov, Fedor Schechtel ve diğer birçok isim gibi Art Nouveau temsilcilerinden pek çok sanatçı jüriyi oluşturuyordu. Pertsov, Sergey Malyutin’in projesini tercih etmişse de birincilik ödülünü Apollinary Vasnetsov kazanmıştı. Aynı zamanda eşsiz bir katılım da ortaya çıkmıştı: bir inşaat mühendisi olan Nikolay Zhukov, hiçbir mimarın katkısı olmadan evi inşa etmek istemişti.
Peki bu kadar büyülü olan şey neydi?
Renk hiç şüphesiz dikkat çeken ve resmedilmeye değer bir etki (pitoresk) yaratmaya yardımcı olan ana unsurdur. Bundan dolayı usta, duvarı sanki bir tiyatro perdesinin ya da bir İran Halısı’nın sert kumaşına dönüştürüyormuş gibi, zengin ve sıcak doygun rengiyle kırmızı tuğlaların bütün imkânlarından yararlanır. Pertsov, rüya gibi akıllardan çıkmayacak bir ev görmek istiyordu ve tam da o zamanlarda sanatçı Malyutin, peri masalı resimlemeleri ile ünlüydü. Böylece ev, bu iki güçlü temanın bir sentezi oldu.
Pertsov’un Evi’nin bina cepheleri, simgeler ve motiflerden oluşuyor. Levhalar; güneşin, boğa ile kavga eden bir ayının, devasa boyutlardaki düşsel çiçeklerin ve süslü kuşların resimlerini içeriyor. Çizimlerin bazıları kelimenin tam anlamıyla Finlandiyalı sanatçı Akseli Gallen’ın çizimlerinin bir kopyası gibi. Bu süslü İtalyan çinisi levhalar evin efsanevi görünmesini sağlama vazifesini yerine getiriyor ve aynı zamanda da özel bir hikâyesi olmamasına karşın Rus halk kültürüyle olan ilişkisini çağrıştırıyor. Özetle levhalar, 20. yüzyıl başlarında Rus anıtsal sanatındaki kuzey folklorunun mitolojik motiflerinin tecessüm eden canlı bir misalidir.
Pertsov’un Evi, bugün bile tam anlamıyla devrimsel görünüyor. Köşk, tüm bina cephelerindeki abidevi süslemeleri dolayısıyla dikkati direkt kendine çeker. Seramikler yalnızca evin ön cephesini değil evin çevresini de bir uçtan bir uca donatır. Bunun yanı sıra, Malyutin’in levhaları bir Art Nouveau binası için alışılmadık şekilde parlaktır.
1970’lerin ortalarından bu yana, Rusya Dışişleri Bakanlığı Pertsov’un Evi’nin sahibidir. Ne yazık ki, evin içine girmek mümkün olsa da orijinal iç mekânların hiçbiri korunamamıştır. Yine de Pertsov’un Evi, bizlere Moskova’nın merkezinde gezinirken bir peri masalı atmosferine kapılma imkânı veriyor.
