Antik Yunan ve Antik Grek vatandaşlarını tartışırken içine dalmak için çok sayıda Antik Yunan çömlek parçası vardır. Benzer şekilde, Yunan olduklarına dair kapalı fikirlerinde var olmadıklarını hissedenlere kıyasla Yunanlıların birçok imgeleri ve tasvirleri vardır. Aşağıda listelenenler, Antik Yunan çömlekçiliği incelendiğinde Yunanlı olmayanları tanımlayabileceğimiz birkaç yoldur. Bu parçaların çoğunda, etnik köken, meslek ve statü gibi şeyleri belirlemek mümkün!
Öncelikle, bunlar sadece Yunan kimliğini keşfinizde bir başlangıç noktası olarak hizmet etmek içindir. Bunlar, biz sanat tutkunlarının farkı söyleyebileceği birçok yoldan sadece bazılarıdır. Ayrıca, Yunan olmayanları veya Yunanları eşitlemek için bunların hepsinin var olmasına gerek yoktur! (Görebildiğiniz gibi Eski Yunan çömlekçiliğinin deşifrasyonu eğlenceli bir iştir! Platon ve Aristoteles yolları buralardan geçti… bizim de öyle!)
1. Hareketler/Eylemler:
Beden dili, Antik Yunan çömlekçiliğindeki ve daha geniş anlamda sanattaki figürleri deşifre etmenin anahtarıdır. Kullanılan beden dili; bir figürün durumlarını, genel mizaçlarını ve Yunan olup olmadıklarını saptayabilir. Yukarıdaki görüntü, bir skyphos’un (çift kulplu derin bir şarap kupası) yanında iki kadın figürünü göstermektedir. Ev sahibesinin daha büyük figürü, aç gözlü bir şekilde ellerindeki skyphos’tan içen kadını tasvir eder. Hizmetli, onu omuzlarında bir çuval ve elinde bir çömlekle takip eder. Buradaki beden dilini yorumlamak için birkaç farklı yol vardır. Hizmetli veya köle kız, kadını o kadar arkasından takip ediyor ki neredeyse tasvirin dışına çıkıyor ve bu da muhtemelen hanımının onu nasıl gördüğünün belirtisi! Ev sahibesi rahat bir tavırda görünür ve eski Atina’daki Yunan özgürlüğü algısını ve köleliğin tüm ideolojisini daha da çeliştirerek kendisiyle eğlenebilir. (Bu tamamen başka bir karmaşık sorun!)
2. Kıyafet Eksikliği:
Atinalı erkek formu tarih boyunca güzelliğin ve mükemmelliğin somut örneği olarak görülür. Bu yüzden Antik Yunan çömlekçiliğinde Yunan erkeklerinin genellikle çıplak resmedilmesi şaşırtıcı değildir. Sanatçının, erkek bedenlerini içki içerken ve partilerde yer alırken veya uzanırken resmettiği bazı durumlar vardır, fakat bunların çoğunda çıplaklık, genellikle amaçla eş değerdir. Yunan erkek figürlerinin çoğu M.Ö. 5. yüzyıla kadar çıplak tasvir edilmiştir. Çıplaklığın kostümün kendisi olarak kullanımı yaygındır ve kahramana karşı barbar, işçi veya Tanrı olarak bile göstermek için kullanılırdı. Yunan erkeği daimi olarak çıplak gezmezdi; yalnızca, Yunan çıplak erkeği arzulanan şey olarak görülüyordu. (Öyleyse neden bu açıdan çalışmadılar?) Rönesans’ın heykellerinde ve tablolarında görüldüğü gibi Klasik ideallerin sonraki yorumları, bu idealist erkek formunu yansıtır. Bu kırmızı figürde, bell krater, resmedilen gibi Zeus basit bir himation giyer. Buna karşılık, Ganymede (ölümlülerin en güzeli olduğu düşünülen) figürü, oyun oynamanın yanı sıra daha çok onun gençliğini ima ederek çıplak olarak tasvir edilir.
3. Etnik Yapı: Yunan Vatandaşı ve Yunan Olmayanlar:
Persler söz konusu olduğunda Yunanlarda aşk-nefret ilişkisi vardı. Pers savaşlarının ünü dikkate alındığında, M.Ö. 5-6. yüzyılda çömlekçilik sanatında Perslerin tasvirlerinin görülmesi bir sürpriz değildir. Sadece giysilerden daha fazlasının, Persleri ve Yunanları ayırdığını belirtmek önemlidir fakat bu durumda, bu zaman diliminin Antik Yunan vatandaşlarına Pers olarak öne çıkaran şey budur. Antik Yunanlar, Persleri “barbar” gördüğü için hepsi, başlıca Atinalılar, kendilerini Perslerin kişiliğinden ayırmak için her şeyi yaptılar. Yunan asker, veya hoplite, çıplaktır ve bir mızrak ve geniş bir kalkan ve tepeli bir Yunan miğferi giyer. Bunun tersine, İranlı, imparatorluğundan geleneksel bir İran desenli ceket ve pantolon giyer.
4. Boyut:
İzleyicinin Yunan ve Yunan olmayan figürler arasında deşifre edemeyebileceği birçok durum vardır. Bu durumda boyut, figürlerin doğru bir şekilde tanımlanmasına yardımcı olur. Tıpkı bu beyaz zeminli Lekythos gibi Antik Yunan çömlekçilik, heykel ve resim sanatı boyunca aynı zaman periyodundan sayısız örnek vardır. Vazodaki en belirgin figür, anlatımın solundaki daha büyük olan kadındır. Kadın ve hizmetçi, çok benzer tasarlanmış chitons giyseler bile biri siyah biri beyazdır. Hizmetçi olarak tasarlanmış anlatımdaki daha küçük kız, küçük çocuk bir eliyle ev sahibesine uzanır ve bir eliyle hizmetçinin kafasını tutarken çocuğu omuzlarında tutar.
Tüm bunların çok fazla bilgi gibi göründüğünü biliyorum! Ama gerçek şu ki, çömlek parçaları ve onları yapan Yunanlar hakkında daha çok öğrenilecek şey var. Yakın gelecekte bu parçayı takip etmek için gözünüzü açık tutun!
