Mimari İnceleme: Charles Köprüsü, Prag

Charles Köprüsü, onu boyunca süsleyen birçok kutsi heykeli ile ünlüdür. Yüzyıllar boyunca bu köprü Vlatava Nehri’nin solundaki Küçük Şehir (Malá Strana) ile karşı tarafındaki Eski Şehir (Staré Mesto) arasındaki tek bağlantıydı.


Çeviren: Simge Şahin

Köprünün Prag’ın birçok ortaçağ kalelerine, kiliselerine ve saraylarına muhteşem bir manzarası vardır. Özellikle Prag Kalesi’nin hakim olduğu Küçük Şehir tarafına doğru olan manzara adeta bir tablo gibidir.

TARİHİ

John the Baptist

Charles Köprüsü konumu nedeniyle Prag’ın tarihinde önemli rol oynamıştır. 1648’de Otuz Yıl Savaşının sonunda istilacı İsveçliler bu köprüde durdurulmuş ve 1744’de Prusyalılar burada yenilmiştir. Köprü bugün turistler ve hediyelik eşya satıcılarıyla kaplıdır. Prag’a gitme şansını yakalayan herkes için mutlaka görülmesi gereken bir yerdir.

Judith Köprüsü

Daha 1158 yılında kral II. Vladislav’ın saltanatı süresince şu anki Charles Köprüsü’ne yakın bir yere taş bir köprü inşa edilmiştir. Bu köprü ahşap bir yapının yerini almıştır ve Roma İmparatorluğu’nun düşüşünden sonra Avrupadaki ilk taş köprülerden biri olmuştur. 1172’de tamamlanan köprü, köprünün yapımını aktif olarak destekleyen II. Vladislav’ın eşi Judith için Judith Köprüsü olarak adlandırılmıştır. 1342’de Vlatava nehri taştığında köprü yıkılmıştır.

Prag Köprüsü

1357’de Kral IV. Charles yeni bir köprünün inşasını emretmiştir. Projenin şefi ayrıca Aziz Vitus Katedrali’nde çalışmaya başlayan Peter Parler’dir. Parler, eski Judith Köprüsü’nün hemen kuzeyinde 502 metre uzunluğunda bir köprü inşa etmiştir. Bu köprü 16 adet kemere dayanmaktadır ve aynı anda 4 arabanın geçmesine yetecek kadar geniştir. Köprünün yapımı 1402’de tamamlanmıştır. Bu köprü, üç yüzyıldan daha uzun süre boyunca (1742’ye kadar) iki nehir kıyısı arasındaki tek kalıcı bağlantı olmuştur.

O zaman köprü Prag Köprüsü veya Taş Köprü olarak bilinmekteydi. 1870 yılında Kral IV. Charles’tan sonra Charles Köprüsü olarak yeniden adlandırılmıştır.

Eklenen Heykeller

Charles köprüsü başlangıçta merkezine yerleştirilen ahşap bir çarmıh hariç herhangi bir süsten yoksundu. 17. yüzyılda ahşap çarmıh bronz çarmıh ile değiştirildi. İlk heykel (Aziz John Nepomuk heykeli) 1683’de eklenmiştir.

Heykel popüler hale gelmiş ve bunun sonucunda 18. yüzyılın başlarında yirmiden fazla heykel daha eklenmiştir. Zamanla daha çok heykel eklenmiş ve en yakın zamanda eklenen heykel 1938’de yapılmıştır. Bugün toplamda 30 heykel köprüyü süslemektedir.

HEYKELLER

Charles Köprüsü trabzanlarını süsleyen barok heykelleriyle ünlüdür en çok. Kum taşından yapılan heykeller çoğunlukla hasar aldığı için orijinal heykellerin çoğu kopyalarıyla değiştirilmiştir. Asıl heykeller şuan bir müze olan Lapidarium’da sergilenmektedir.

Bütün heykeller mükemmel bir kalitede değildir fakat bazıları kusursuz sanat formundadır. Özellikle Ferdinand Brokoff ve Matthias Braun tarafından yapılanlar mükemmeldir.

Aziz Jan Nepomucky

Bronz Aziz John Nepomuk heykeli Matthias Rauchmüller ve Jan Brokoff tarafından 1683’de yapılmıştır. Bu heykel köprüdeki ilk heykeldir ve bu yerin neden seçildiğini anlamak zor değildir. 1393’te Başpiskopos Nepomuk’a işkence edilmiş ve cesedi Charles Köprüsü’nden atılmıştır. Heykelin altındaki kabartmalar bu olayı anlatmaktadır. Kabartmalara dokunmanın şans getireceğine inanılır.

Köprüdeki en çok övülen eserlen biri de 1710’da Matthias Braun tarafından yapılan Aziz Lutgarde’nin heykel grubudur. Sadece çarmıha gerilen İsa peygamberi görebilen kör Flaman rahibe Lutgarde’yi göstermektedir.

 

Küçük Şehir Köprüsü’ndeki kulelere yakın olan heykeller, 1714’te Ferdinand Brokoff tarafından yapılan iki muhteşem heykeldir. Bir tanesi 3 azizi göstermektedir: Aziz John Matha, Aziz Felix Valois ve Aziz Ivan. Onlar teslis (Hristiyan doktrininde Tanrı’nın Baba, Oğul ve Kutsal Ruh’tan oluşan üçlü doğasıdır) düzenini kurmuşlardır. Karşısında Aziz Vitus heykeli yer almaktadır. Ayağı onu arenada parçalayıp yutması gereken bir aslan tarafından yalanmaktadır.

KÖPRÜNÜN KULELERİ

Charles Köprüsü’ne erişim köprünün her iki ucuna inşa edilen köprü kuleleri tarafından korunmaktadır. Eski Şehir tarafındaki kule, Peter Parler tarafından 1370-1391 yılları arasında inşa edilmiştir.

Charles Köprüsü’nün Küçük Şehir tarafında iki kule bulunmaktadır. Küçük olan Judith Kulesi, 1188’de Judith Köprüsü’nün girişini korumak için inşa edilmiştir. Yanındaki uzun kule Podebrady Kralı George’un emriyle 1464’de inşa edilmiştir.

Kaynak: http://www.aviewoncities.com/prague/charlesbridge.htm

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir