Batı sanat tarihindeki en ünlü sanatçılardan biri olan Pablo Picasso, 79 yılı kapsayan ve birçok bilim dalını içeren son derece üretken kariyeriyle tanınır. Özellikle resimleri, Kübizm ve Sürrealizm gibi sanatçının ömrü boyu sınırları zorlaması gerektiğini yansıtan birçok biçimsel evrimden geçti. Ayrıca Picasso’nun çoğu tablosu çığır açan görünümleriyle hatırlanırken yalnızca bir tanesi güçlü savaş karşıtı mesajıyla bilinir: 1937 tablosu, Guernica. Picasso ve Guernica; bu meşhur tablonun savaş karşıtı sembolizminin incelenmesine göz atalım.
Yaklaşık 11 fit yükseklikte ve 25 fit genişlikte olan bu devasa eser; ölçeği, bileşimi ve alışılmadık gri tonlamalı paleti yönünden gözle görünür biçimde dikkat çekiyor. Karanlık konusu, İspanyol İç Savaşı sırasında Kuzey İspanya’daki Bask kasabası Guernica’ya yapılan Nazi bombalaması ile körüklendi. Tablo sonradan savaşın farkındalığını arttırılmasına ve gerekli fonların toplanmasına yardımcı olmak için İspanyol hükümeti tarafından kullanıldı.
Burada tablodaki savaş karşıtı sembolizmi analiz etmeden önce Guernica’nın yapıldığı tarihsel bağlam hakkında daha fazla bilgi edineceğiz.
Picasso Kimdi?
Picasso (1881-1973), on üç yaşında yaratıcı kariyerine başlayan İspanyol bir dehaydı. Sanat yapmaya devam ettikçe, diğer daha imgesel biçemler gitgide öne çıkarken, resim sanatına gerçekçi, akademik yaklaşımı azaldı. Çalışmalarının bütünü sekiz farklı dönem boyunca izlenebilir: gerçekçi, Mavi Dönem, Gül Dönemi, Afrika, Kübizm, Sürrealizm, Neoklasizm ve sonraki çalışmalar. Picasso, estetiği, sembolik konuları, duyguları ve gerçekliği incelemek için bu farklı yaklaşımların her birini kullandı. Picasso, modern sanatın en etkileyici çehrelerinden biri olarak kabul edilir.
Guernica’nın Hizmete Alınması ve Tarihsel Bağlamı
1937’de, Fransa’da yaşayan ve çalışan Picasso, Paris’teki yaklaşan Dünya Fuarı’nda İspanyol müzikholü için bir sanat eseri oluşturmak amacıyla İspanyol Cumhuriyet hükümeti tarafından görevlendirildi.
O sırada İspanya, Cumhuriyetçiler ve Milliyetçiler arasındaki bir iç savaşın ortasındaydı. Bask kasabası Guernica, Cumhuriyet hareketinin temellerinden biriydi ve aynı zamanda da Bask kültürünün merkeziydi. Bundan dolayı kasaba, Nazi destekli milliyetçiler tarafından hedefe alındı ve 26 Nisan 1937’de iki saat boyunca bombalandı.
Trajedinin akabinde Picasso, sipariş eserin konusunu bombalama yapması için yakın bir arkadaşı tarafından cesaretlendirildi. Picasso kendini vahşet raporlarına daldırdı ve kendi anavatanının durumundan dehşete düşerek olaya dayanan büyük ölçekli bir tablo üzerinde çalışmaya başladı.
Parça sadece 35 günde tamamlandı.
Guernica’nın Analizi
Bileşim
Sipariş eser aslında Dünya Fuarı için bir duvar resmi olarak istendiğinden, Guernica tuval üzerine çok geniş bir tablo olarak tasarlandı (yaklaşık 11 fite 25 fit). Picasso, mat ev boyası tercih etti, böylece parça neredeyse hiç parlak olmayacaktı, ayrıca siyah-beyaz fotoğrafçılığın etkilerini taklit etmek için siyah, gri ve beyazın sınırlı paletini seçti. Guernica, sınırlı bir alan içinde bombalamanın sonrasını tasvir ediyor. Soldan sağa: ölen çocuğunun yasını tutan perişan bir anne: boş veya şaşkın ifadeyle onun omzunun üzerinden yükselen bir boğa: ölen bir asker vücudunun altında kapana kısılırken acı içinde feryat eden yaralı bir at: iki kadın bilinçsizce olay yerini gözden geçiriyor: ve başka bir kadın ateşte mahsur kalarak çığlık atıyor.
Biçem
Picasso’nun sonraki çalışmasının bir parçası olarak Guernica, farklı biçemsel dönemlerin özelliklerini, fakat özellikle kübist ve sürrealist özellikleri, sergiler. Çeşitli insan ve hayvan öznelerinin dizilişi, tuvalin tümü boyunca yayılır, biçimleri kendilerinin rüya gibi versiyonlarının biçimini bozmuştur. Figürlerin çoğu, bu fazla boşluklarda daha fazla şekil ve anlatı yaratarak, birbirinin üstüne biner.
Sembolizm
Guernica’nın savaş karşıtı mesajı belirgin iken tablonun sembolizminin kesinliği hala sanat tarihçileri arasında tartışılıyor. Örneğin, boğa ve atın her ikisi de, Picasso’nun tüm eserlerinde öne çıkan öznelerdir, ancak belki de insanları veya ülküleri somutlaştıran önemli karakterler olarak teorikleştirildiler. Ötekiler, gri tonlamanın kullanımı perişanlık ve ıstırabın izlenimlerini verdiğini ve kalabalık, kaotik bileşimin baskıyı ifade ettiğini belirttiler. Aynı şekilde, bedenlerin bükülen biçimleri, sıkıntı karşısında bir protesto olarak yorumlanır; ateş, savaşın yıkıcı gücü olarak görülür; ve kırık kılıcı tutan parçalanmış kol, insanların mağlubiyetinin temsilidir.
Picasso tablonun sembolizmi hakkında şunları söyledi:
“Sembolleri tanımlamak ressama bağlı değildir. Aksi takdirde, birçok sözcükle hepsini yazsaydı daha iyi olurdu! Tabloya bakan seyirciler, sembolleri anladıkları gibi yorumlamalıdırlar.”
Guernica’nın Mirası
Guernica’nın tamamlanmasından sonra İspanyol İç Savaşı’nın farkındalığını arttırmak için Dünya Fuarı sırasında kullanıldı. Daha sonra, tablo, İspanyol mülteciler için fon toplamaya yardım etmek amacıyla Amerika Birleşik Devleti’ne gönderildi. Picasso, Guernica’nın ancak cumhuriyeti yeniden kurduğunda İspanya’ya iade edilmesi gerektiğini söyledi. Nihayet 1981’de, devasa parça kendi anavatanına geri gönderildi.
Bugün, Madrid’deki Reina Sofía Müzesi’nde görülebilir.
Fit mi ? Ölçü birimlerinden fitin seçilmesinin özel bir nedeni var mı ?