Leyla ve Mecnun, trajik aşk öyküleri geniş bir coğrafyada yüzyıllardır anlatılagelen aşıklardır. Yarım kalan aşklarının hikâyesi Arap, Fars, Türk, Azerbaycan ve Hint kültürlerinde defalarca anlatılmış ve sanat anlamında büyük bir ilham kaynağı olmuştur.
Çeviren: Betül Kap
Asya & Orta Doğu Anlatıları
Leyla ve Kays’ın 7. yüzyılda, Arabistan’da bedeviler arasında yaşadığına inanılır. Kays b. Mulavvah, aynı kabileye mensup zengin bir kız olan Leyla’ya delicesine aşık bir şairdi. Birkaç farklı versiyonu olan bu hikâyenin en meşhur olanı, 12. yüzyılda büyük Pers şairi Nizami-i Gencevi ile yaygınlaştı.
Tutkulu, Ölümsüz Bir Aşk Hikâyesi
Kays’ın Leyla’ya olan aşkı çok derin ve açıktı. Leyla da onu seviyordu. Ne var ki Leyla’nın ailesi Kays’ın ruhsal problemleri olduğunu düşünüyor ve onun Leyla’ya olan aşkını yakışıksız buluyordu. Kays, Leyla ile evlenmek için Leyla’nın ailesinden müsaade istediğinde reddedildi. Leyla ise ailesi tarafından daha uygun bir taliple nişanlandırıldı.
Mecnun
Leyla kısa süre sonra başka bir adamla evlendi ve eşine sadık kaldı. Hikâyenin bazı versiyonlarında gerçek sevgilisine olan sadakatinden dolayı evliliğini hiçbir zaman tamamlamadığı anlatılır. En sonunda gerçek aşkıyla bir araya gelmesi yasaklanan Kays, tüm yaşama amacını yitirdi ve bir münzevi oldu. Tüm gün ormanların içinde çaresizlikle dolaşıyor ve Leyla’ya adadığı şiirler yazıyordu. En sonunda insanlar ona deli anlamına gelen Mecnun lakabını taktılar.
Leyla Ormanda Mecnun’u Ziyaret Ediyor
Bu yürek burkan hikâyeyi konu alan birçok sanat eseri yapıldı. Örneğin meşhur bir yorumda Leyla’nın ormandaki Mecnun’u ziyaret ederek onu yemeğe çağırması anlatılır. Leyla genellikle iyi giyimli olarak tasvir edilir, kıyafetleri ve saç stilleri resmin yapıldığı coğrafyanın geleneklerine göre değişir. Mecnun ise genellikle etrafı orman hayvanlarıyla çevrili, solmuş ve küçülmüş bir adam olarak tasvir edilir. Hayvanların Mecnun’un yoldaşı olduğuna ve ona büyük şefkat gösterdiğine inanılır.
Unutulmayan Aşıklar
Leyla ve Mecnun’un öyküsüyle ilgili resimlerin yanı sıra birçok şiir, şarkı ve oyun vardır. Bu aşk hikâyesi birkaç Bollywood filmine de ilham verdi. Bu filmlerden en günceli olan Laila Majnu isimli film 2018 yılına ait.
Mozole
Hikâyenin bazı Hint versiyonlarına göre talihsiz çift sonunda birlikte kaçarlar ancak Leyla’nın ailesi tarafından takip edilirken çölde ölürler. Ölümlerinden hemen önce Hindistan ile Pakistan arasındaki sınıra yakın küçük bir Hint köyü olan Binjaur’a sığınırlar. Büyük ölçüde tartışmalı olsa da yerel halk, Leyla ve Kays’ın burada gömülü olduğuna inanıyor ve mezarlarını bir aşk sembolü olarak görüyorlar. Mazhar (mozole) her yıl birçok turisti cezbetmeye devam ediyor.
Çeviri kaynak: https://www.dailyartmagazine.com/romeo-and-juliet-of-the-east-laila-and-majnun/
